Gisteren kon u hieronder deel 1 lezen, vandaag hebben we het over psychisch ziek zijn en psychiatrische symptomen
2.1. Wat is psychisch ziek zijn ?
Als men het heeft over psychiatrie en ‘psychisch ziek zijn’, dan hoort men de volgende woorden al wel eens:
schizofrenie
manisch - depressief
paranoia
wanen
hallucinaties
neurose
pleinvrees
depressie
stemmingsstoornis
psychose
delirium
claustrofobie
borderline
melancholie
angst
lusteloosheid
Ik zal u geen toelichting geven bij alle begrippen die ik daarnet heb opgesomd, doch een aantal belangrijke haal ik even aan. Twee woorden moet ik u daarvoor eerst uitleggen: symptoom en ziekte.
Een symptoom is een kenmerk of een klacht, die een aanduiding kan zijn van een ziekte.
Bvb. Koorts is een symptoom die een aanduiding kan zijn van griep.
Men spreekt van ziekte wanneer een aantal symptomen gezamenlijk voorkomen.
Men spreekt bvb. van griep wanneer men koorts, verkoudheid en spierpijn vaststelt.
Een symptoom wordt veelal als een last beschouwd die moet bestreden worden, doch symptomen kunnen ook een nuttige kant hebben. Een symptoom kan ook een aanduiding zijn van een poging tot herstel.
Zo heeft bijvoorbeeld het symptoom 'koorts' ook zijn nuttige kant. Wanneer er in je lichaam ziektekiemen zijn (bacteriën, virussen, parasieten, enz.) dan krijg je koorts. Van koorts wordt aangenomen dat het de afweer tegen de ziektekiemen verbetert. Koorts is dus nuttig doch men heeft er een probleem mee als deze te hoog wordt of te lang duurt..
Ook op psychisch gebied zijn er verschillende symptomen en verschillende ziektebeelden beschreven.
Ook is het zo dat psychische symptomen een aanduiding kunnen zijn van een poging tot herstel van een dieperliggend lijden.
2.2. Psychiatrische symptomen
In de psychiatrie zijn o.a. de volgende symptomen beschreven :
· Stoornissen in het waarnemen.
· Stoornissen in het denken.
· Stoornissen in de stemming.
2.2.1. Stoornissen in het waarnemen, ' hallucinaties' genoemd
Men spreekt over een stoornis in het waarnemen wanneer iemand dingen hoort die een ander niet hoort, of dingen ziet die een ander niet ziet, of dingen ruikt of voelt die een ander niet waarneemt.
Zo zijn er mensen die stemmen horen die anderen niet horen. Stemmen die spreken. Dergelijke stemmen kunnen aangename dingen zeggen, doch ook onaangename zaken. Zo zijn er mensen die continu commentaar op hun doen en laten horen.
Er zijn ook mensen die een andere voeling hebben met hun lichaam.
Het lichaam kan bijvoorbeeld aanvoelen alsof het niet van de persoon zelf is.
Het lichaam kan ook aanvoelen alsof het geen begin en geen einde heeft, niet begrensd is, waardoor de stoel, waarop men zit, de kamer, … evenzeer tot het eigen lichaam lijkt te behoren als de handen en de voeten.
Daardoor kunnen er problemen komen in de omgang met anderen. Zo zijn er mensen die het gevoel hebben dat de andere door hen kan kijken, hen volledig kan door-zien, omdat zij niet het gevoel hebben dat zij beschermd zijn door een lichaam en zo ook niets kunnen verbergen.
Er zijn ook mensen die dingen zien die er niet zijn, of dingen anders zien. Dat kan het gevolg zijn van druggebruik. Doch ook zonder druggebruik kunnen deze verschijnselen bij mensen optreden. Wij stellen geregeld bij druggebruikers vast dat het druggebruik is begonnen vanuit het feit dat men last heeft van psychische symptomen en niet omgekeerd.
2.2.2. Stoornissen in het denken, ' wanen' genoemd
Wanen zijn overtuigingen die niet op de werkelijkheid zijn gebaseerd, maar waarin iemand heel sterk gelooft. Veelal neemt de persoon zelf een belangrijke plaats in bij deze waandenkbeelden.
Zo kunnen mensen ervan overtuigd raken, dat zij een belangrijke taak hebben te vervullen. Sommige wanen, gedachten zijn voor degene die ze heeft zeer beangstigend.
Bij anderen kunnen de wanen van die aard zijn dat zij een zeer geruststellend effect hebben.
2.2.3. Stoornissen in de stemming, de emotionele toon
Men kan zich neerslachtig voelen, of opgetogen.
Men spreekt van een stoornis wanneer de neerslachtigheid of de opgetogenheid een extreme vorm aanneemt. Men spreekt dan van depressie en manie. Er zijn mensen die in fasen depressief en manisch zijn.
Zowel depressie als manie kunnen voor de persoon in kwestie destructieve gevolgen hebben. In een manische periode kan men bvb. een jarenlang opgebouwd kapitaal in één keer op doen.
Ook zelfmoord kan een gevolg zijn.
2.3. Psychiatrische ziekten
De psychiatrische geneeskunde heeft veel termen om psychiatrische ziekten te benoemen. Zo spreekt men van schizofrenie, manisch depressieve psychose, borderline, de melancholie, ….
Bij veel van deze ziekten is er bij de patiënt een andere band met de realiteit.
Zoals reeds genoemd kan deze verandering zich voordoen t.a.v. het waarnemen, het denken en de stemming.
Van mensen die dergelijke verstoring meemaken wordt gezegd dat zij een psychose doormaken of dat zij psychotisch zijn.
Psychotische mensen nemen de wereld anders waar. Veelal betekent dit dat het onderscheid tussen wat ' ik ' is en wat ' niet-ik ' is, voor iemand in een psychose onvoldoende duidelijk is.
Soms wordt dit onderscheid ook helemaal niet ervaren. Men heeft dan niet het gevoel dat men zich onderscheidt van de rest van de wereld. Er is dan geen afscherming.
Voor psychotische mensen is deze toestand niet iets dat plots opkomt, doch wel een jarenlange situatie. Het is een manier van ‘ zijn ‘ eerder dan iets dat men af en toe ‘ heeft ‘. Er is een aanleg.
Op zich hoeft het hebben van deze aanleg geen belemmering te zijn om autonoom te kunnen leven. Zo zijn er ook voorbeelden van beroemde mensen die psychiatrisch ziek waren en een leven hadden buiten of gedeeltelijk buiten de psychiatrie :
- De schilder Vincent Van Gogh maakte verschillende psychoses mee.
- De schrijver Ernest Hemingway ( bekend van “De oude man en de zee” ) leed aan depressieve paranoïde psychoses.
- De Amerikaanse president Abraham Lincoln, leed aan depressief-melancholische aanvallen.
- De wetenschapper die het begrip zwaartekracht introduceerde Isaac Newton, had een schizoïde karakterstructuur.
Wie psychoses doormaakt, of daar aanleg voor heeft, kan moeilijkheden ondervinden op de momenten waarin men duidelijk wordt aangesproken op zijn persoon. Men kan deze momenten ‘ de grote examens des levens ‘ noemen : het huwelijk, de geboorte van een kind, het sterven van een dierbare, het verlies van een job, ...
Dergelijke momenten kunnen heel pijnlijk prikken of zelfs catastrofale gevolgen hebben voor mensen met aanleg voor het ontwikkelen van een psychose. Het is dan ook veelal na een huwelijk, de geboorte van een kind, bij het sterven van een dierbare, ... dat een psychose doorbreekt en de hallucinaties en wanen vrij spel krijgen, of beginnen boven te drijven
(wordt vervolgd)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten